Eén van de focusacties uit het Actieprogramma Verenigingen is om verenigingen, aan de hand van gegevens over verschillende levensfasen en sportidentiteiten, te stimuleren meer flexibele lidmaatschappen te ontwikkelen. In deze tekst nemen we een aantal contributievarianten en voordelen van flexibele lidmaatschapsvormen onder de loep. Van strippenkaarten en kwartaallidmaatschappen tot teamcontributies.
“De hedendaagse sporter is op zoek naar flexibiliteit en vrijheid,” zegt Frederik Netten, verenigingsconsulent vernieuwend sportaanbod bij Rotterdam Sportsupport. “Dit vindt de sporter bij sportverenigingen waar ze op flexibele basis kunnen sporten. Deze clubs hebben hun aanbod aangepast aan de multisporter en de veranderende vraag van de sporter. We zien nu veel sporters die zich niet kunnen vinden in de huidige lidmaatschapsvormen en daarom op zoek gaan naar alternatieven buiten de verenigingen om. Bij de traditionele sportverenigingen zien we bijvoorbeeld minder flexibele lidmaatschappen dan bij de individuele sporten. Toch zijn er genoeg kansen, ook voor de traditionele sportvereniging.”
Welke vormen van flexibele lidmaatschappen bestaan er al? *
- Strippenkaart
Het slechts betalen voor het afnemen van een training of wedstrijd zien we in de sport nog niet veel terug. De zomersporten spelen hier al wel meer op in, bijvoorbeeld een 10 rittenkaart. Voor leden die niet het hele jaar willen of kunnen spelen, heeft bijvoorbeeld badmintonvereniging UVO-Spirit in Amsterdam-Noord een strippenkaart geïntroduceerd. Hiermee kan iemand tien keer komen spelen. De strippenkaart is een jaar geldig. Bij elk bezoekje aan een speelavond wordt een strip afgetekend. - Kwartaal- en halfjaarlidmaatschap
In de meeste takken van sport werken clubs met lidmaatschappen voor een heel seizoen of kalenderjaar. Toch is dit niet overal het geval. Bij in tennis en atletiek komen bijvoorbeeld ook veel andere varianten voor. Bij tennisclub Joymere (Almere) bestaan zomer- en winterlidmaatschappen en bij atletiekvereniging PAC Rotterdam is het mogelijk om een lidmaatschap voor een kwartaal aan te gaan. - Teamcontributie
Bij teamsporten die op recreatief niveau worden beoefend, tellen de teams vaak relatief veel spelers. Dat maakt het voor individuele spelers vaak makkelijker om af en toe andere prioriteiten te stellen dan de wekelijkse competitiewedstrijd. Bij hockeyclub ‘s-Hertogenbosch spelen ze daarop in. Een team kan daar opteren voor een teamcontributie. Die staat gelijk aan de contributie van achttien leden. Voor maximaal vier extra spelers hoeft bij deze hockeyclub dus niet worden betaald. - Duo-lidmaatschap
Voor hockeyers in seniorenteams die niet altijd beschikbaar zijn, heeft HC Rotterdam het duo-lidmaatschap. Met dit type lidmaatschap is het voor twee leden mogelijk om samen als één volwaardig lid te spelen in een competitieteam. Lees hier de voorwaarden. - Competitie-/trainingslid
Bij teamsporten die op recreatief niveau worden beoefend is trainen niet altijd meer aan de orde maar draait het meer om het spelen van wedstrijden. Aan een trainingsmoment in de week is geen behoefte meer. Automatisch heb je met een tegenhanger te maken, teams die niet meer de behoefte hebben om in het weekend op te moeten draven om een wedstrijd te spelen houden het bij een trainingspotje op een doordeweekse avond. - Korting
In de meeste takken van sport werken clubs met lidmaatschappen voor een heel seizoen of kalenderjaar. Maar er zijn ook verenigingen die onderscheid maken in leeftijden, kinderen, studenten en 65+ bijvoorbeeld. Voor hen geldt in dit soort gevallen een ander kortingstarief. - Slapend lidmaatschap
Bij tennisvereniging LTC Plaswijk ’62 in Rotterdam-Hillegersberg bestaat een ruime keuze uit verschillende lidmaatschapsvormen. Het is zelfs mogelijk om slapend lid te worden. Bij zwangerschap, ziekte, verblijf in het buitenland of een serieuze blessure kan het gewone lidmaatschap namelijk voor een tijdje (maximaal een jaar) worden omgezet in een slapend lidmaatschap. De kosten hiervoor bedragen ongeveer een kwart van het gewone lidmaatschap. - SportOn
SportOn is een voorbeeld van een pilot in Rotterdam met flexibele lidmaatschappen. Op dit online platform kunnen sporters losstaande trainingen boeken bij verschillende sportverenigingen in Rotterdam. Het platform is een uitkomst voor de multisporter, die graag verschillende sporten op een flexibele manier wil beoefenen. Op dit moment zijn ruim dertig verenigingen aangesloten bij SportOn.
* Een deel van deze voorbeelden is geïnspireerd op ‘Het grote ideeënboek voor clubs’ van Arko Sports Media.
Wat zijn de gevolgen voor de penningmeester?
“Het grote voordeel is dat een vereniging het hele jaar door inkomsten ontvangt en dat zo de liquiditeitspositie over een heel jaar verbetert,” zegt Paul Baans, verenigingsconsulent financiën en penningmeester bij zijn eigen tennisvereniging. “Als je de inkomsten verspreid over een langere periode, kun je die verantwoordelijker uitgeven aan doeleinden die leden mogen verwachten voor een lidmaatschap, bijvoorbeeld sportmaterialen of onderhoud. Bovendien kom je minder snel in de verleiding om in moeilijke tijden het geld uit te geven aan bestemmingen waar het niet voor is bedoeld.”
Baans verwacht wel een toename van de administratie druk, die meer wordt verspreidt over het jaar. “Waar je bij één soort lidmaatschap ieder lid op hetzelfde moment en op dezelfde manier kan benaderen, is er voor het flexibele lidmaatschappen een verspreiding van werkzaamheden. Je zult in je financiële administratie verschillende lidmaatschapsvormen moeten aanmaken én hierbij de verschillende voorwaarden moeten vastleggen (prijs, periode etc.). Ook moet je op verschillende momenten in het jaar een contributie-inning uitvoeren.”
Maar niet getreurd: tegenwoordig zijn er handig tools, zoals ClubCollect of Tikkie, om dit soort werkzaamheden sneller en efficiënter af te handelen Baans: “Met deze toepassing kun je veel leden tegelijk benaderen. Daarnaast kunnen strippenkaarten eventueel worden afgenomen (en betaald) in de kantine.”
Statuten en/of huishoudelijk reglement
Nog een belangrijke algemene tip: controleer of de statuten en het huishoudelijk reglement van jouw vereniging het toelaten om te werken met flexibele lidmaatschapsvormen. Indien hierover niets staat opgenomen, is het raadzaam om de statuten en/of het huishoudelijk reglement hierop aan te passen. Dit moet gebeuren door goedkeuring van de algemene ledenvergadering. Maar ook als de statuten en het huishoudelijk reglement niet aangepast hoeven te worden, is het raadzaam de leden te betrekken bij de besluitvorming en ze duidelijk te informeren welke rechten ze kunnen ontlenen aan het type lidmaatschap.
Heb je vragen over flexibele lidmaatschapsvormen of wil je hiermee aan de slag? Neem dan contact op met Frederik Netten via f.netten@rotterdamsportsupport.nl of bel naar 010-24 29 315. Heb je vragen over financiën? Neem dan contact op met Paul Baans, verenigingsconsulent financiën bij Rotterdam Sportsupport, via p.baans@rotterdamsportsupport.nl of bel naar 010-24 29 315.